Çocuklarda gelişmenin izlenmesi, normalden sapmaların erken tanınabilmesi için gelişimsel tarama testlerinin düzenli olarak kullanılması gereklidir. Küçük çocukların gelişimindeki sapmaları rutin fizik muayene sırasında anlamak güçtür. Gelişimsel bozukluğun varlığı genellikle çocukta yürümeme, konuşmama gibi belirgin sorunlar ortaya çıktığında ya da okulda başarısız olduğunda farkedilir. Denver Gelişimsel Tarama Testi (Denver II) çocuklarda bulunabilecek gelişimsel sorunları yakalamada sağlık personeline yardımcı olması amacıyla ilk kez 1967 yılında yayınlanmıştır. İlk yayınlanışından sonra birçok ülkede uyarlanarak ve standardize edilerek kullanılmaktadır.
ANKARA GELİŞİM TARAMA ENVANTERİ (AGTE) 0-6 yaş arasındaki çocukların gelişimsel açıdan değerlendirilebilmesi amacıyla uygulanan bir envanterdir. Çocuk ruh sağlığı alanında çalışan Psikologlar tarafından uygulanmaktadır. Çocukların, 0-3 aydan başlayarak, 48-72 ay dilimine kadar aylık periyotlarla; dil gelişimi, zihinsel becerileri, küçük-kas gelişimi, büyük-kas gelişimi, sosyal gelişimi ve öz bakım becerileri tek tek incelenip gözlenerek puanlanır. Bu değerlendirme eğer mümkün ise anne-baba ve çocuğun bir arada olduğu bir ortamda yapılır. Uygulayıcı tarafından anne-babaya yöneltilen soruların yanı sıra çocuk da aynı zamanda gözlem altına alınmaktadır. Adım adım çocuğun sahip olduğu her beceri değerlendirmeye alınmaktadır.
Görsel algı, görsel uyaranları tanıma, ayırt etme ve daha önceki deneyimlerle ilişkili olarak yorumlama yeteneğine denir. Görsel algı sadece iyi görme yeteneği değildir. Bir görsel uyaranın yorumu göz ile değil beyinde olmaktadır. Görsel algılama hemen her davranışımızda bulunmaktadır. Görsel algılamadaki yetenekleri sayesinde çocuklar okumayı, yazmayı, aritmetik yapmayı ve okuldaki başarıları için gerekli olan tüm diğer becerileri öğrenmektedirler.
Test, seçici dikkati belirlemek için geliştirilmiştir. -Psikomotor hız, -Doğru ve yanlış işaretlemeler -Gösterilen performansın kalitesi bu testte değerlendirilmektedir. 9- 60 yaş arasına uygulanır. Bireysel ve grup olarak uygulanabilecek tek form vardır. En fazla 8 dakika içerisinde test sonlanmalıdır. Deneğin her satırı 20 sn içerisinde tamamlaması beklenir. Test 14 satır, her satırda 47 karakter ve toplam 658 itemi içerir. “d” ve “p” harflerinin 3 farklı işaretli biçimi yer almaktadır. Bunlar harflerin üstünde, altında, üstünde ve altında olmak üzere yer alır.
Testin Tanıtımı: Görsel – mekansal belleğin ölçülmek istendiği durumlarda kullanılabilir. Benton (1974) tarafından deliştirilen testin orijinali; Şekillerin farklı sürelerde sunumunu, Şeklin bakarak çizilmesini, Çizimin gecikmeli olarak akıldan yapılmasını veya Başka şekiller arasından tanınmasını içermektedir.Benton Görsel Bellek Testi, şekil belleğini anlık ve gecikmeli olarak değerlendirebilmekte; bunun da ötesinde, görsel belleği, görsel algılama ve motor yeteneklerden ayırt edebilmektedir. Test ülkemizde, farklı gelişim özelliklerinden gelen sağlıklı bireyleri ve çeşitli klinik örneklemleri içeren araştırmalarda kullanılmıştır.
Bu test çocuğun, dikkat gücünü ölçer. Çocuklara bir sayfa üzerine gelişigüzel dizilmiş harfler verilir. Bu harfler belli ve düzenli aralıklarla dizilmiştir. Her sayfada (30) satır vardır. Sayfadaki her harfin sayısı bilinir. Örnek olarak hazırlanan arka sayfadaki testte 31 tane (a), 29 tane (g), 31 tane (b) ve 29 tane (d) harfi bulunmaktadır. Burdon testi “10-20” yaşlarındakilere uygulanır .
Çocukların okula, okulun gerektirdiği kurallara ve öğrenmeye hazır olup olmadığını saptamak amacıyla yapılan bir testtir. Okula hazırlanırken olması gereken fizyolojik, çevresel ve zihinsel faktörleri değerlendirmekte kullanılır. Metropolitan Okul Olgunluğu Testi; Kelime Anlama, Cümleler, Genel Bilgi, Eşleştirme, Sayılar, Kopya Etme gibi 6 alt test ve toplam 100 maddeden oluşur. Testin sonucunda, çocuğunuzun okul için gereken olgunluğa ne ölçüde hazır olduğu ve düzeyiyle ilgili sağlıklı veriler elde edilir.
36 ay – 72 ay arasındaki çocukların motor beceri, görsel algı, görsel hafıza, el-göz koordinasyonu, küçük kas becerilerini ölçer. Böylece bu yaş aralığındaki çocukların psiko-motor gelişimlerinin ne aralıkta olduğunu belirler. Çocukların genel gelişim süreçlerinin incelenmesi sonrasında çocuğun gelişiminde herhangi bir problem olup olmadığı ile ilgili bir değerlendirme yapılmasına olanak sağlar.
Frankfurter Testi, çocuklara uygulanan bir testtir. 60-72 aylar arası için uygundur. 90 saniye kadar süren kısa süreli bir testtir. Meyve resimlerinden oluşmakta ve dikkat düzeyini ölçmektedir. Genellikle okula başlandığında uygulanır.
Öğrenme Bozukluğu Belirti Tarama Testi öğrenme güçlüğü yaşayan öğrencileri tespit etmek yada derslerinde başarısızlık yaşayan ve zor öğrenen bir öğrencinin durumu hakkında bilgi edinmek amacıyla kullanılır.Tarama Listesinde öğrencinin akademik başarısı, okuma becerisi, görsel ve işitsel algısı, yazma becerisi, aritmetik becerileri, çalışma alışkanlığı, organize olma becerileri, yönelim becerileri, dokunsal algı, sıraya koyma becerisi, sözel ifade becerisi, motor becerileri, sosyal-duygusal davranışları, hareketlilik durumu, dikkat becerileri ve motivasyon durumunu tespit etmeye yönelik sorular bulunmaktadır.
Gilliam Otistik Bozukluk Derecelendirme Ölçeği-2 (GOBDÖ-2; Gilliam Autism Rating Scale-2) otistik bozukluğu karakterize eden davranışlar sergileyen 3-23 yaşlar arasındaki bireylerin farklı amaçlar için değerlendirilmesini sağlayan bir derecelendirme ölçeğidir. GOBDÖ-2-TV; (a) Otistik bozukluk gösteren bireyleri tarama, (b) Otistik bozukluk gösteren bireyleri tanılama, (c) Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP) için amaçları belirleme, (d) Davranışsal ilerlemeyi belirleme/değerlendirme, (e) Ağır düzeydeki davranış problemlerini değerlendirme ve (f) Bilimsel araştırmalar için veri toplama amaçları için kullanılabilir. GOBDÖ-2-TV; Stereotip Davranışlar, İletişim ve Sosyal Etkileşim ile ilgili olmak üzere spesifik, gözlemlenebilir ve ölçülebilir davranışları içeren maddelerin yer aldığı üç alt ölçekten oluşmaktadır. Her alt ölçekte 14 olmak üzere GOBDÖ-2-TV’de toplam 42 madde yer almaktadır. Maddeler görüşe dayalı dörtlü bir derecelendirme ile puanlanmaktadır. GOBDÖ-2-TV’de ayrıca 3 yaşından önce gelişimsel gecikmeyi sınayan Ebeveyn Görüşmesi formu ve birey hakkında daha detaylı bilgi almayı amaçlayan açık uçlu sorular yer almaktadır. GOBDÖ-2-TV’nin değerlendirmesi sonucu birey zeka testlerinde olduğu gibi Otistik Bozukluk İndeksi (Puanı) adı verilen standart bir puan elde etmektedir. GOBDÖ-2-TV’de yer alan maddeler DSM-IV-TR (2000) ve Amerika Otizm Topluluğu’nun (2003) tanımları temelinde geliştirilmiştir.
BEİER cümle tamamlama testi, insan algısını ve hayata bakış açısını ortaya çıkaran psikometrik bir testtir. Teste tabi tutulanlar, zihnindeki çalkantıları adeta cümlelerin sonlarına getirdiği şeylerle doldurur; akış enerjisini oraya akıtır. Yaşama dair tavırlarını ortaya serer.